Bu ilin fevralında Prezident İlham Əliyev "Media haqqında" Qanunu təsdiqlədi.
Azərbaycandakı peşəkarlar və beynəlxalq qurumlar həmin qanunu tənqid etsə də, Avropa Şurasının Venesiya Komissiyası rəyində bəzi müddəaların ləğvinə çağırsa da, onların heç biri nəzərə alınmadı.
Bugünlərdə Avropa İttifaqı xarici işlər komissarı Jozep Borrel Ceyhun Bayramovla görüşdə bu qanun haqda da danışdıqlarını deyib: "Biz xüsusilə də diqqəti yeni media qanununa çəkdik və bu barədə müzakirə apardıq".
Bu müzakirənin nəticəsi olaraq qanunda dəyişikliklər mümkündürmü?
F.Mustafa
"Xaricilərin könlündə hansısa bir maddə varsa..."
Milli Məclisin İnsan hüquqları komitəsinin üzvü Fazil Mustafa "Turan"a "Media haqqında" Qanunda dəyişəcək xüsusi bir müddəa olmadığını deyir: "Bu istiqamətdə xeyli müzakirələr aparıldı, həmin müzakirələrdə media təmsilçiləri də aktiv iştirak etdi. Şəxsən mən üç müzakirəsində oldum. Heç bir qanun Azərbaycanda bu qədər ciddi müzakirə olunmayıb".
Komitə üzvünün sözlərinə görə, qanunun bütün detalları üzrə geniş müzakirələr aparılıb: "Mənim də bir neçə təklifim var idi, onlar da həmin qanunda öz əksini tapdı. Digər tərəfdən, bu qanunun hazırlamasında bizim İnsan hüquqları komitəsinin sədri hörmətli Zahid Orucun kifayət qədər peşəkar yanaşmasını gördük. Bütün media haqqında qanunları ciddi şəkildə araşdırdı, oradan bütün nümunələri gətirdi, gözəl təqdimat verdi".
Sizin brauzer HTML5-i dəstəkləmir
Yeni qanunla xaricdən yayımlanan media qurumları da cəzalandırıla bilər
Bununla belə, F.Mustafa gələcəkdə bu məsələyə yenidən qayıtmağı istisna etmir: "Xaricilərin könlündə hansısa bir maddə varsa, təbii ki, gələcəkdə yenidən gündəmə gətirmək olar. Əgər bu media fəaliyyətinə mane olursa, buna baxmaq olar. Amma mən orada xüsusi bir müddəa görmürəm ki, o hansısa bir şəkildə medianın fəaliyyətini məhdudlaşdırsın. Ola bilər ki, tam şəkildə hamını qane etmir, amma bu, ən şəffaf qəbul olunan qanunlardan biri idi".
"Qarmaqarışıqdır"
"Turan" İnformasiya Agentliyinin direktoru Mehman Əliyev isə hesab edir ki, qanun iki yerə bölünməlidir: "Media haqqında qanun Kütləvi İnformasiya Vasitələri haqqında qanundan ayrı olmalıdır. KİV haqqında qanun peşəkar mediaya aid olmalıdır".
O deyir ki, "Media haqqında" Qanun qarmaqarışıqdır: "Qanunun birinci maddəsindən başlayaraq bütün maddələrdə səhvlər var. Məsələn, "kütləvi informasiya" anlayışı ilə bağlı qanunda yazıblar ki, bu, jurnalist və redaktor tərəfindən hazırlanan məlumatdır. Amma əslində bu, kütləvi yayılan informasiyadır və dəxili yoxdur, onu jurnalist istehsal edir və ya adi bir vətəndaş. İnformasiya yayılıbsa, ictimailəşibsə, bu, kütləvi informasiyadır. Digər maddələrdə də bu cür səhvlər var".
M.Əliyev
Agentlik rəhbərinin sözlərinə görə, "Media haqqında" Qanunun maddələri əslində bütün cəmiyyətə şamil olunur: "Qanunda yazılıb ki, əgər informasiya iki nəfər arasında yayılıbsa, bu, kütləvi deyil, əgər üç və ya daha çox şəxs tərəfindən yayılıbsa, bu, kütləvi informasiyadır. Deməli, hər bir şəxs bu qanunun altına düşür".
M.Əliyevin fikrincə, bu, qəsdən edilib və məqsəd də lazım olanda istənilən şəxsi məsuliyyətə cəlb etməkdir: "Hətta qanun hələ təsdiqlənmədən jurnalist olmayan şəxsləri bu qanuna istinad edib cəzalandırıblar".
Avropa Şurasının konstitusiya qanunu üzrə ekspertlərindən ibarət Venesiya Komissiyasının iyunun 21-də dərc etdiyi rəydə deyilir ki, Azərbaycanın yeni media qanunu həddən artıq məhdudlaşdırılmış müstəqil jurnalistika və media mühiti fonunda "buxovlayıcı təsir" göstərəcək.
Amma Azərbaycanda rəsmilər tənqidləri qəbul etmir və Venesiya Komissiyasının rəyinin təəccüb doğurduğunu bildirilər.